Door Harry Schipper – De nieuwe afrekenmethode voor de inzamelkosten van huishoudelijk restafval, die de gemeente op 1 januari wil invoeren voor alle huishoudens in Harderwijk en Hierden, ligt onder zwaar politiek vuur en lijkt verdeeldheid te zaaien binnen de Harderwijkse gemeenteraad.
De kritiek van HA op de nieuwe gemeentelijke afrekenmethode - ‘een slecht plan’ - richtte zich tijdens het begrotingsdebat ook op het feit dat het voor kleine huishoudens (alleenstaanden en echtparen bijvoorbeeld) veel makkelijker is om minder restafval te produceren dan (grotere) gezinnen. “Die gaan straks tot wel 80 tot 100 euro méér betalen. Dat vinden wij niet acceptabel”, liet HA-fractievoorzitter Henk Vermeer alvast weten. Hij verwees daarbij naar het vier jaar geleden gemaakte afspraak van de vier coalitiepartijen HA, VVD, ChristenUnie en CDA om de woonlasten in de gemeente ‘met niet meer dan trendmatig te laten stijgen’.Harderwijk Anders (HA) en CDA willen alsnog dat inwoners vóóraf plastic, metaal en drinkkartons (PMD) kunnen scheiden en inleveren bij nieuwe containers bij supermarkten, maar botst met de VVD die stelt dat de huidige na-scheiding effectiever is dan ‘overbodige bronscheiding’ die onvermijdelijk leidt tot nóg hogere afval-inzamelkosten
Vermeer vond VVD-fractievoorzitter Menno Doppenberg recht tegenover zich. Doppenberg verwees naar berekeningen van de gemeente dat elk huishouden in Harderwijk en Hierden met bronscheiding van PMD daardoor sowieso jaarlijks 11,62 euro méér kwijt zijn door de aanschaf en plaatsing van nieuwe PMD-containers bij zo’n acht supermarkten in alle woonwijken en het legen ervan.
HA en CDA kregen als antwoord op hun vragen over bronscheiding van PMD van B en W te horen dat het kosten-inefficiënt is en met de huidige contracten met inzamelaar Aconov ook nog eens onmogelijk. “Invoering van PMD-inzameling vergt enkele jaren voorbereiding”, stellen B en W, want het inzamelcontract moet opnieuw worden aanbesteed, er moet een plan komen waar de verzamelcontainers geplaats worden en waarvoor natuurlijk eerst een inspraakprocedure moet worden doorlopen en de verzamelcontainers moeten eerst nog worden aangeschaft en geplaatst.
Volgens B en W worden bij bronscheiding bovendien de andere grondstoffen in het ons restafval niet meer gerecycled ‘en komen we verder van onze duurzaamheidsdoelstellingen af te staan’.
Vermeer vond die 11,62 meerkosten voor bronscheiding van PMD voor alle huishoudens juist ‘zéér acceptabel’. Hij kondigde voor de raadsvergadering van aanstaande donderdag, waarin een besluit moet vallen over de begroting, een alternatieve berekening en tariefstellingen aan waaruit zou blijken dat invoering van bronscheiding voor de Harderwijkse huishoudens kostenneutraal uitpakt en er minder voor elke keer legen van de grijze afvalcontainer of weggooien van plastic zakken in ondergrondse containers hoeft te worden betaald. “Dan is iedereen blij en niet alleen de mensen met een klein huishouden en de gemeente, die volgens de huidig voorgestelde methode heel veel extra inkomsten gaat krijgen ten koste van de inwoners”.
In de nieuwe berekening van HA wordt het jaarlijks tweemaal gratis wegbrengen van afval naar de milieustraat geschrapt en de wegvallende kosten daarvan gebruikt om de stijging van de afvalkosten te dempen tot maximaal 2,5 procent. De berekeningen zet HA om in drie scenario’s in evenzoveel wijzigingsvoorstellen op de begroting. Als die het niet halen, zo kondigde Vermeer alvast aan, gaat HA voorstellen om de variabele bedragen in de afvalstoffenheffing zolang om te zetten in één vast heffingsbedrag. “Dan hebben we ook tijd om alles in orde te maken, zoals containers plaatsen, zodat iedereen zijn afval goed kan scheiden. En om duidelijkheid te krijgen over de onderhandelingen die met de inzamelaars worden gevoerd”, aldus Vermeer.
Hij doelde daarmee over gesprekken die Harderwijk voert om de afvalinzameling per 1 januari 2024 onder te brengen bij een ‘overheids-gedomineerd bedrijf’. Ook wordt al nagedacht om dan over te gaan op een inzameling waarbij afval niet meer per hoeveelheid, maar per kilo wordt afgerekend.
ChristenUnie-fractievoorzitter Mirjam Driest wees erop dat er bij bronscheiding in andere gemeenten PMD-afval vaak vervuild raakt met restafval en die methode dus minder duurzaam is. Vermeer bestreed dat dit gaat gebeuren in Harderwijk. “Want hier moeten de mensen het PMD-afval eerst meenemen naar de containers bij de supermarkt en dan ga je niet ook nog met restafval sjouwen”. Hij denkt ook dat als mensen tevoren hun plastic, drankkartons en blik uit hun afval moeten halen, het ze veel meer bewust maakt van de hoeveelheid afval die ze produceren, hoe groot het percentage is van het restafval en er daardoor ook beter over gaan nadenken.
In de huidige plannen gaan huishoudens die zestien keer hun grijze kliko aan de weg zetten per jaar 238 euro betalen. Da’s 4,5 procent meer dan nu. Grote huishoudens die dat om de andere week (blijven) doen, dus 26 keer, gaan 318 euro betalen. Dat komt neer op 15 procent meer afvalkostenheffing. De gemeente betaalt per huishouden de laatste jaren al een flink aantal euro’s mee, omdat de kosten voor afvalverwerking en -inzameling flink zijn gestegen. Dit jaar draagt de gemeente zo’n 24 euro aan elk huishouden bij om opnieuw die kostenstijging te dempen. Huishoudens die hun vuilniszak in een ondergrondse container deponeren, betalen daarvoor vanaf 1 januari 1,60 euro per keer, staat in de huidige begrotingsplannen.
Of die plannen ongeschonden de streep halen is nog een paar dagen onduidelijk: donderdagavond neemt de gemeenteraad over de begroting een besluit, maar nu al is bekend dat veel partijen nog amendementen (wijzigingsvoorstellen) gaan indienen.
Lees ook:
VVD uit scherpe kritiek op HA en CDA om vooraf plastic in te leveren
Harderwijk Anders en CDA maken zich grote zorgen over de invoering van het nieuwe afvalinzamelingssysteem
