Door Harry Schipper – De vorming van een nieuwe coalitie, die moet uitmonden in een nieuw college van burgemeester en wethouders van de gemeente Harderwijk, is op stoom nadat maandag in een extra raadsvergadering de Nunspeetse wethouder Mark van de Bunte unaniem werd benoemd tot verkenner.
Welke twee of drie partijen de andere drie - of twee – wethouders gaan leveren, is nog ongewis. Dat hangt vooral af van de resultaten van de gesprekken die Mark van de Bunte de komende dagen voert met alle raadsfracties.Veel raadsfracties lieten de verkenner weten te opteren voor een nieuw college met daarin drie of vier partijen en eerder vijf dan vier wethouders, waarvan Harderwijk Anders, de grote winnaar van de verkiezingen, er graag twee wil leveren
Wel is bij voorbaat al duidelijk dat de VVD de komende vier jaar géén deel wil uitmaken van de coalitie en dus ook geen wethouder zal leveren. Fractievoorzitter Menno Doppenberg, die vóór de verkiezingen nog liet doorschemeren zelf wel in te zijn voor het wethouderschap, liet tijdens de extra raadsvergadering van afgelopen maandag tot ieders verrassing weten ‘niet te gaan voor het pluche’, maar te kiezen voor de oppositie. Die keus is volgens hem het logisch gevolg van de verkiezingsuitslag waarin ‘de kiezer ons niet heeft willen belonen’. De VVD verloor bij de verkiezing maar liefst de helft van haar zes zetels.
Wat de VVD betreft komt er een drie of vier partijencoalitie waarvan Harderwijk Anders en Gemeentebelang deel uitmaken, ‘omdat dat recht doet aan de verkiezingsuitslag’. Ook het CDA liet bij monde van het nieuwe raadslid Andrea Oosting-Klock weten een coalitie van vier partijen een goede basis te vinden voor het stadsbestuur, maar dat ook vijf wethouders ‘een goeie mogelijkheid is om recht te doen aan de uitslag’. Het CDA ziet graag dat er in het coalitieakkoord aandacht komt voor een dorpsraad in Hierden, een jeugdraad, een lokale ombudsman en de veiligheid in het verkeer. Oosting vond verder dat de lokale coffeeshop in de Vijhestraat daar niet past en moet worden verplaatst. De CDA-fractie wil verder dat inwoners van Harderwijk voorrang krijgen bij de toewijzing van woningen, dat restafval vóóraf wordt gescheiden en dat het groen in de stad behouden blijft of zelfs wordt uitgebreid.
Ook de PvdA wil dat de wooncrisis in Harderwijk en het afvalbeleid snel worden opgelost. Daarnaast vroeg fractievoorzitter Wilco Bos aandacht voor ‘iedereen’. Hij bedoelde daarmee dat ook mensen die mentale, fysieke of andere problemen hebben, alsmede ouderen net als iedereen kunnen meedoen aan de samenleving.
D66-voorman Martijn Pijnenburg betoogde iets soortgelijks. Hij wees op de laagste opkomst ooit bij gemeenteraadsverkiezingen. Hij pleitte voor een blijvende samenwerking met de andere partijen, ‘ook als dat getalsmatig niet nodig is’. Hoewel het volgens hem ligt het voor de hand dat eerst de twee winnaars, Harderwijk Anders en Gemeentebelang, samen om tafel gaan, voorziet hij dat Harderwijk Anders ook met andere partijen een coalitie zal vormen. Pijnenburg gaf aan te willen bijdragen aan een ‘breed gedragen coalitie’. “Wij zetten in op speerpunten als woningbouw, verduurzaming en kansengelijkheid”.
De ChristenUnie vond het net als de andere partijen ‘logisch dat Harderwijk Anders als grootste partij de leiding neemt bij het verkenning van de mogelijkheden voor de vorming van een nieuw college’. Mirjam Driest was blij met de vier zetels voor haar partij, al is dat er eentje minder dan in de vorige raadsperiode. De ChristenUnie heeft volgens haar de ‘voorkeur voor een brede coalitie die een goede afspiegeling is van de Harderwijkse samenleving’. “Een coalitie van vier partijen met mogelijk vijf wethouders heeft onze voorkeur. De afgelopen jaren hebben bewezen dat een dergelijke coalitie vruchtbaar kan samenwerken, waarbij ook de inbreng van de oppositie alle ruimte kreeg”. Driest wil graag de verkiezingsbeloftes van haar partij terugzien in het coalitieakkoord: bestaanszekerheid, wijkgericht werken, betaalbare woningen en een groene en duurzame leefomgeving. Met extra aandacht voor mensen in kwetsbare posities en de energietransitie en de aanpak van het woningtekort, vooral voor starters, jonge gezinnen en senioren. En ook de ChristenUnie wil een snelle oplossing voor het ‘afvaldossier’. Driest hintte ook op een plekje in de coalitie. In dat geval wil huidig wethouder Marcel Companjen zijn taken nog wel vier jaar voortzetten.
SGP en GroenLinks klonken bescheiden, nadat ze elk hun ene raadszetel hadden weten te behouden. Jan van Panhuis, die bij afwezigheid van de burgemeester ook de raad voorzat, deed een nieuwe poging om de zondagsrust in het bestuursakkoord terug te draaien, al leek hem dat zelf ‘niet zo realistisch’. Vijf wethouders leek hem dat wel, want ‘het huidige college had de handen meer dan vol’. Hij bepleitte het behoud van boerenerven in Hierden verder uit te werken.
Raadslid Wietske Hollanders van GroenLinks sprak de wens uit dat alle partijen zich houden aan hun verkiezingsbeloftes en gaan voor een groener Harderwijk. Ze noemde de overgang op schone energie en natuurherstel als thema’s, met biodiversiteit ‘als sleutel voor gezonde lucht voor planten, dieren en mensen’. Die biodiversiteit is volgens haar al met zeventig procent afgenomen ‘en neemt nog snel verder af’. “Bomen planten dus en geef de natuur de ruimte in de stad en op het land. Maak tuineigenaren enthousiast. Zet alles op alles en schrik niet van de rekening”, betoogde zij. “Dit is ons advies: zet die knop om!”
Het nieuwe raadslid Mark de Lange van Gemeentebelang onderstreepte het feit dat de lokale partijen als enige winst wisten te behalen bij de verkiezingen. Hij trok daaruit de conclusie dat de invloed van progressieve invloeden volgens ‘onze inwoners niet te groot hoeft te zijn’. Voor Gemeentebelang moet in het coalitieakkoord de nadruk komen te liggen op wonen, verkeer en een aanpassing van het afvalbeleid. “En dat lukt het beste met vijf wethouders”, leek De Lange ook.
Fractievoorzitter Henk Vermeer van Harderwijk Anders was nog beduusd van de verkiezingsuitslag, die de partij deed groeien naar tien zetels. Hij gaf aan dat zijn partij net als de afgelopen vier jaar ‘weer raadsbreed wil samenwerken met alle partijen in de raad, zonder ouderwetse tegenstellingen als links en rechts. “We gaan voor een coalitie met drie of vier partijen en met vier of vijf wethouders, waarvan wij er twee willen leveren”, zo liet hij weten. “In onze visie is elke partij met twee of meer zetels hiervoor een mogelijke partner”. Vermeer wil ook een overzichtelijk coalitieakkoord, ‘zodat we de komende vier jaar hier in de raad hier gewoon een open debat over kan plaatsvinden’. Het coalitieakkoord moet wat Harderwijk Anders betreft in ieder geval bevatten dat inwoners het PMD-afval in de wijken kunnen inleveren, dat er een stevig fonds voor woningbouw komt en dat de inwoner als klant koning is en dat de lasten betaalbaar blijven”.
Marc van de Bunte beloofde met al deze adviezen aan de slag te gaan. De bedoeling is dat hij zijn uitkomsten deelt in een openbare raadsvergadering. Wanneer dat is, dat zei hij er niet bij.
(Foto Fotostudio Merjenburgh)
