Maand van Burgerschap: hoe draag jij bij aan onze stad?

De gemeente Harderwijk houdt in oktober opnieuw een Maand van Burgerschap. Net als tijdens de eerste editie in 2012 - en de daarop volgende – is er ook dit jaar veel aandacht voor mooie initiatieven van inwoners. De aftrap is vandaag, donderdag 29 september. Dan komen 35 jongeren uit Nederland en Duitsland naar Harderwijk om samen na te denken over vrede, vrijheid, verbondenheid en verscheidenheid.

Vanuit burgerschap wil je ‘gewoon graag iets betekenen voor een ander’, legt burgemeester Harm-Jan van Schaik uit

Even een paar boodschappen halen voor de buurvrouw, een container aan de weg zetten voor een buurman; het hoeft niet direct heel groot te zijn. ‘Uit dat contact kan eventueel iets meer ontstaan. Een etentje met het nieuwe gezin uit de straat of misschien wel iets waarbij de hele buurt betrokken is,’ aldus de burgemeester.

Burgerschap is een breed begrip. Het betreft ook de inzet van alle particuliere organisaties in Harderwijk en Hierden. Denk bijvoorbeeld aan het werk van sportverenigingen en kerken, vertelt Van Schaik. Eigenlijk alles wat vrijwillig gebeurt voor de ander. ‘Sommige initiatieven groeien uit tot grote zelfstandige organisaties. Zo is de voedselbank ook ontstaan vanuit burgerschap.’

Vanuit eigen kracht
Van Schaik trad in 2013 aan als burgemeester en heeft zich sindsdien sterk gemaakt voor het thema burgerschap. ‘Het was de tijd van de terugtredende overheid; gemeenten gingen zich steeds meer richten op kerntaken. Ook in Harderwijk bieden we daardoor meer ruimte aan ideeën en suggesties van inwoners. Ja, meer vanuit eigen kracht - dat is prima opgepakt. Het is nu heel gewoon om zelf een idee aan te dragen en daar in je eigen omgeving mensen voor te mobiliseren. Dat hoeft niet per se allemaal via de gemeente.’

Via het platform Harderwijk Zijn Wij Samen stimuleert de gemeente dat ‘meeleven, meedenken en meedoen’ in Harderwijk en Hierden. Met de komst van het nieuwe college is daar nog een vierde term bijgekomen: meebouwen, legt de burgemeester uit. ‘Het accent ligt minder op de vraag: wat kunnen we voor jou doen? Maar het is meer andersom, dus we zeggen: waar ben je goed in, wat vind je fijn om te doen en hoe wil jij bijdragen aan deze stad?’

Dankzij die inbreng en inzet van inwoners groeit niet alleen de betrokkenheid in de gemeenschap, maar ontstaan ook prachtige initiatieven. De burgemeester verwijst onder meer naar het nieuwe evenement Pop Meets Classic, waarbij muzikanten optreden op een drijvend podium. Maar ook de ingrijpende verbouwing van het muzieklokaal in Hierden - door vrijwilligers van muziekvereniging Kunst Na Arbeid - is zo’n voorbeeld van burgerschap. ‘De Maand van Burgerschap is een goed moment om stil te staan bij al die inzet.’

Tweedaagse ontmoeting
Tijdens de themamaand zijn er verschillende activiteiten gepland, waaronder dus een tweedaagse ontmoeting tussen jongeren uit Nederlandse en Duitse Hanzesteden. Zij gaan in het Oude Stadhuis en bij Cultuurkust met elkaar in gesprek over de vier kernbegrippen vrede, vrijheid, verbondenheid en verscheidenheid. Van Schaik: ‘In 1446 werden in Harderwijk vredesbesprekingen gehouden tussen strijdende Hanzesteden. Gezien de spanningen in onze tijd vonden we het thema vrede opnieuw een treffend onderwerp om over te praten. We vragen jongeren bijvoorbeeld hoe zij die vier kernbegrippen kunnen toepassen in hun eigen omgeving. Als nieuwe generatie kunnen jongeren het goede voorbeeld geven en hierin het verschil maken.’

Speciaal voor de jaarlijkse bijeenkomst voor nieuwe inwoners - op zaterdag 1 oktober – zijn er allerlei workshops georganiseerd. ‘Zo kunnen nieuwe inwoners de stad leren kennen. We merken ook dat mensen – als ze hier komen wonen - best iets willen betekenen voor de gemeenschap, maar vaak niet weten hoe. Dus daar willen we meer oog voor hebben. Als gemeente kunnen we hen bovendien doorverwijzen naar een plek waar dat talent tot zijn recht komt.’

Uitgebreid stadsgesprek
Vanwege de Maand van Burgerschap komt er bovendien een uitgebreid stadsgesprek tussen een grote groep Harderwijkers en Hierdenaren. ‘Het zijn de mensen die we eerder in kleinere gezelschappen hebben gesproken over allerlei andere thema’s. Nu willen we met elkaar in gesprek over burgerschap en de rol van de gemeente; wat doen we goed en waar kan het beter?’

Later dit najaar volgt tevens een nieuwe editie van het jaarlijkse Scholierendebat tussen het RSG, CCNV en Groevenbeek. Dat vindt plaats in de vergaderzaal van het Huis van de Stad. Een goed debat kunnen voeren is ook onderdeel van burgerschap, weet Van Schaik. ‘Je moet weten hoe je met elkaar het gesprek voert op basis van argumenten. Tijdens het Scholierendebat blijkt keer op keer hoe jongeren daarin voorop kunnen gaan. Ik vind het echt iets om naar uit te kijken.’