Verdronken vissers nèt op tijd terug op ‘t Bargje

Harry Schipper – Het monument ter nagedachtenis aan álle Harderwijkse vissers die de afgelopen vierhonderd jaar zijn verdronken, staat sinds gister weer op ’t Bargje bij de Vissershaven, nét op tijd voor de jaarlijkse herdenking op de zaterdagmorgen tijdens de Aaltjesdagen.

De vorig jaar augustus geplaatste plaquette met daarop al die vissersnamen, dat in de volksmond al de bijnaam ‘de Golf’ had verworven, verdween binnen enkele maanden na de plaatsing om toen onverklaarbare redenen

Inmiddels is duidelijk dat er destijds bij de gemeente vragen waren gerezen over onder andere de aansprakelijkheid. Bijvoorbeeld tegen letsel dat kinderen zouden kunnen oplopen als ze bij het beklimmen van het monument eraf kukelen. Daarop liet de gemeente het monument weghalen, tot ongenoegen van Stichting Visserijdag Harderwijk. Die had het door Textline vervaardigde kunstwerk laten ontwerpen, bekostigd én laten plaatsen.

Die aansprakelijkheidskwestie is nu tot tevredenheid van zowel stichtingsbestuur, gemeente als verzekeraar opgelost. Daarbij is afgesproken dat de gemeente eigenaar wordt van de plaquette. Het besluit hiertoe is afgelopen dinsdag genomen door het college van burgemeester en wethouders. Voorzitter Fred Zoer van de Stichting Visserijdagen Harderwijk is blij dat de kwestie nu eindelijk is opgelost. “Het was tot voor kort onduidelijk of we de herdenking zaterdagmorgen wel door konden laten gaan. Ik ben blij dat het monument er nu weer staat, al is daar heel veel gedoe aan vooraf gegaan”, zo laat hij desgevraagd weten.

Om het risico in te perken dat kinderen het object beklimmen, komt er een soort hekje omheen te staan: zes paaltjes met ertussen een ketting die net als de plaquette zelf zijn gemaakt van cortenstaal. Dit roestige materiaal nodigt op voorhand al niet uit om erop te klauteren, omdat het nogal afgeeft op handen en kleding.

Het monument De Golf – zo genoemd, omdat het een gestileerde golf verbeeld - vervangt een veel oudere herdenkingsplaquette bij het monument van het ‘Vissersvrouwtje met Kind’. Daarop stonden toen de namen van zo’n veertig verdronken vissers. Die lijst bleek, ondanks alle zorg en aandacht die er destijds aan was besteed, tóch lang niet compleet. De Ermelose auteur en historicus Robert Oosterhof verrichtte daarop aanvullend onderzoek. Hij kreeg daarbij steun van visserijfamilies wier verdronken familieleden nog niet op de oude plaquette stonden. Ook het Streekarchivariaat Noordwest Veluwe hielp mee. Dat leverde uiteindelijk negentien extra namen op. Eén naam kon van de lijst geschrapt, omdat de verdronken man niet uit Harderwijk kwam.

De nieuwe plaquette toont nu alle namen, 58 in totaal. Er is zelfs plek voor meer namen, mochten die op een later tijdstip toch nog opduiken. Bovendien keert het gedicht ‘Het laatste zeil’ erop terug dat de Harderwijkse dichter Michel Martinus schreef. De inmiddels overleden dichter Martinus, alias voor Joz Brummans, schreef het speciaal ter herinnering aan al die verdronken Harderwijkse vissers. Het wordt ieder jaar tijdens Aaltjesdag voorgelezen. En deze zaterdagmorgen 10 juni dus ook, tijdens een bijzondere herdenking, waarbij ook nabestaanden van de verdronken vissers aanwezig zijn,  bloemen leggen en een minuut stilte in acht nemen. De herdenking begint om half elf.