Open Warmtenet voor gasloze huizen Waterfront

Door Harry Schipper – Toekomstige bewoners van het Waterfront gaan straks hun woningen verwarmen met restwarmte van de vlakbij op Lorentz gelegen rioolwaterzuiveringsinstallatie (rwzi). Waarschijnlijk is er genoeg warmte over om straks ook het gemeentehuis en een deel van de Zeebuurt mee te verwarmen.
 

De Harderwijkse politiek loopt warm voor een ontwikkelplan om een ‘Open Warmtenet’ mogelijk te maken; een duurzaam collectief energiesysteem dat bij voorkeur in handen moet komen van de bewoners zelf.

De gemeente Harderwijk had al langer de ambitie om alle benodigde energie in de nieuwe wijkdelen van het Waterfront op te wekken uit hernieuwbare energiebronnen. Moet ook wel, want de nieuwe huizen moeten volgens de nieuwe Warmtewet zonder gasaansluiting worden opgeleverd. Omdat de ondergrond in de derde fase van het Waterfront met asbest is verontreinigd, kunnen de huizen geen gebruik maken van individuele bodemwarmtewisselaars per woning. Om te voorkomen dat de woningbouwontwikkelaars dan kiezen voor de lucht-waterpomp, die een aanzienlijk lager energierendement oplevert, komt de gemeente met het alternatief om warmte uit het afvalwater van de rwzi te halen. Met de eigenaar, het Waterschap Vallei en Veluwe, hebben al oriënterende gesprekken daarover plaatsgehad.

Het Open Warmtenet kan, als er meer huiseigenaren belangstelling voor hebben, zelfs worden uitgebreid (‘opgeschaald’ in vakjargon) met andere warmtebronnen, zoals het oppervlaktewater van de Randmeren. Om de betaalbaarheid, duurzaamheid en opschaalbaarheid van het Open Warmtenet het beste te borgen, wordt in het ontwikkelplan vanaf het begin al nagedacht over publiek eigenaarschap.

Tijdens de vergadering van de commissie Beleid Algemeen liet bestuurslid Sander Fijn van Draat van Endura donderdagavond alvast weten dat zijn lokale energiecoöperatie graag een rol wil spelen in het Open Warmtenet: “Wij zien kans om dat collectief te ontwikkelen. Het past ook goed bij de business van Endura; een beweging in gang zetten samen met de inwoners”.

In Nederland worden op meer plaatsen dergelijke initiatieven ontwikkeld, maar er is er nog geen eentje waarbij het eigenaarschap volledig in handen is van de bewoners zelf, zo bleek tijdens de vergadering. Projectleider Machiel vergeleek het na te streven publieke eigenaarschap van het Open Warmtenet met de Harderwijkse CAI; ook een publieke organisatie, die het coax- en glasvezelnet in Harderwijk in eigendom heeft gehouden, ondanks de enorme bedragen die commerciële telecombedrijven boden om de exploitatie in handen te krijgen.

Duuurzaamheidswethouder Bert van Bijsteren zei te willen voorkomen dat commerciële partijen een monopolie op warmteleverantie krijgen. Hij schetste drie mogelijkheden, waarbij in het ene geval de gemeente zélf in het Open Warmtenet gaat investeren. Een andere mogelijkheid is dat Endura de kar gaat trekken, al dan niet samen met een dochteronderneming van gas- en elektranetwerkbeheerder Liander. Volgens de wethouder kan straks ook gekozen worden voor een samenwerking met de provincie Gelderland, die zelf bezig is om een eigen, provinciaal warmtebedrijf op te richten.

De gemeente laat uitzoeken wat de beste oplossing is. Het opstellen van het ontwikkelplan gaat 125.000 euro kosten. De commissieleden vinden het okay als de gemeente dat bedrag voorschiet. Als het Open Warmtenet er is, betalen de gebruikers het uiteindelijk weer terug. Ook de miljoeneninvesteringen om het warmtenet aan te leggen, worden omgeslagen naar de bewoners, verspreid over enkele tientallen jaren. De gemeente hield er al rekening mee en heeft eerder een paar miljoen euro opzij gehouden. Al hoopt wethouder Van Bijsteren ook nog subsidie en hulp los te peuteren bij de provincie.