Door Harry Schipper – De buitengewone opsporingsambtenaren (BOA’s) in Harderwijk krijgen handboeien en de bevoegdheid om (binnen wettelijke kaders) geweld toe te passen.
Het Harderwijkse college van burgemeester en wethouders besloot deze week om de Harderwijkse BOA’s, waarvan er veertien actief zijn op straat en eentje in het ‘groene’ buitengebied, op te leiden tot wat officieel heet de ‘Regeling Toetsing Geweldsbeheersing niveau III. Concreet houdt dit dus in dat ze allemaal handboeien krijgen en ‘de bevoegdheid om geweld toe te passen binnen de wettelijke kaders’.De vijftien Harderwijkse BOA’s krijgen eerst nog een opleiding voordat hun bevoegdheden worden uitgebreid om geweld en boeien in te zetten
Vorig jaar is al een start gemaakt met de professionalisering van de buitengewoon opsporingsambtenaren van de gemeente Harderwijk. Toen is ook gekeken naar de uitrusting van de handhavers en hun takenpakket. Met name hun taken in het Harderwijkse horecagebied en tijdens evenementen in de stad maken het volgens B en W wenselijk dat de BOA’s beter worden toegerust.
Enkele jaren geleden kregen de Harderwijkse handhavers ook al de beschikking over bodycams, maar mochten ze die aanvankelijk niet inzetten. Twee jaar geleden, tijdens de laatste raadsvergadering voor het zomerreces, kregen twee CDA-moties steun van de overgrote meerderheid van de Harderwijkse gemeenteraad. In de ene motie vroeg de raad het gebruik van bodycams toe te staan. Maar dan wel onder de strikte voorwaarde dat de bodycam alleen aangezet mag worden, als de veiligheid van een BOA of die van derden in het geding is. En in de andere motie werd gevraagd om te onderzoeken of het gewenst en nodig was om BOA’s in Harderwijk uit te rusten met geweldsmiddelen als handboeien, wapenstok en pepperspray.
De raadsfracties van PvdA en D66 stemden destijds tegen de laatste motie. Beide fractievoorzitters, waaronder huidig wethouder Martijn Pijnenburg, vonden destijds dat het gebruik van geweld in Nederland is voorbehouden aan leger en politie, die daarvoor maandenlange trainingen moeten volgen. Ze vonden het toen niet wenselijk om de BOA’s al na een paar cursussen met handboeien, wapenstok en pepperspray uit te rusten. Naar verluidt werden die argumenten gedeeld door de toenmalige teamleider van de Harderwijkse BOA’s. Ook burgemeester toonde toen sympathie voor het onderzoek naar geweldsmiddelen, al maakte hij wel meteen duidelijk dat er volgens hem moest worden ingezet op handboeien en ‘in Harderwijk nog niet’ op zaken als wapenstok en pepperspray.
Of dit alles ertoe heeft geleid dat er nu nergens over wapenstok en pepperspray wordt gerept, maar enkel over handboeien en een opleiding, is niet duidelijk. Wel speelt duidelijk het argument mee, dat de BOA’s in de omliggende gemeenten Ermelo, Zeewolde en Putten al enige tijd de extra bevoegdheid hebben om geweld te mogen gebruiken. En ze hebben daar ook al handboeien die ze daarbij mogen inzetten. B en W van Harderwijk vinden het voor de samenwerking met de BOA’s in Zeewolde, Putten en Ermelo daarom ‘wenselijk dat er gelijkheid is in bevoegdheden en uitrusting’.
Dat de BOA’s in de omliggende gemeenten al veel eerder geweld en handboeien mogen gebruiken, heeft ermee te maken dat in Harderwijk het politiebureau van het lokale politieteam is gevestigd. En ook dat het Harderwijkse buitengebied niet uitgestrekt is. Om die reden was in die gemeenten daarom al eerder de noodzaak aanwezig.
Verwacht wordt dat de BOA’s al ergens in juli de noodzakelijke opleiding succesvol hebben afgerond. Of ze vanaf dat moment met hun nieuwe uitrusting en het geleerde aan de slag mogen, hangt ook nog af van de instemming die ze nog moeten krijgen van politie en justitie. B en w hebben hiervoor formele aanvragen ingediend bij toezichthouders van beide twee instanties.
