Harderwijk dempt woonlasten en steunt bij energiearmoede

Door Harry Schipper – Wonen in Harderwijk wordt de komende jaren alsmaar duurder, al stijgen de gemeentelijke woonlasten niet zo snel en hard als de energieprijzen nu.

Dankzij een korting van twaalf euro stijgen volgend jaar de onroerend zaakbelasting, afvalstoffenheffing en rioolrechten samen met 6,5 procent, waardoor Harderwijk nog altijd behoort tot de drie gemeenten met de laagste lokale woonlasten van de hele provincie Gelderland

Met die twaalf euro wil de gemeente de forse stijging van de afvalstoffenheffing volgend jaar voor de huishoudens in Harderwijk en Hierden ‘dempen’. “Maar uiteindelijk willen we als gemeente toch dat de tarieven kostendekkend zijn”, zo laat wethouder Wilco Mazier van financiën bij de presentatie van de nieuwe meerjarenbegroting 2023-2026 meteen maar weten.

Tegelijk ook zegt hij oog te hebben voor de acute problemen waarmee mensen nu worden geconfronteerd. Mazier en de andere leden komen daarom met ingang van het nieuwe jaar met een aantal steunmaatregelen voor de inwoners van Harderwijk. Behalve die twaalf euro maakt de lokale regering een half miljoen euro vrij om verenigingen en stichtingen te ondersteunen bij het betalen van hun extreem gestegen energiekosten. Die kunnen straks, als de regeling verder is uitgewerkt, subsidie aanvragen.

Wethouder Maarten Reckman van zorg en leefbaarheid kondigt aan dat er een plan in de maak is om duizend huishoudens in Harderwijk en Hierden te helpen die te maken hebben met energiearmoede. “Zij krijgen een klusteam over de vloer die helpt om hun woning met simpele maatregelen als radiatorfolie en tocht-strips beter te isoleren. Zo’n klusteams bestaat niet alleen uit handige jongens, maar ook  uit mensen die een gesprek kunnen voeren en mensen kunnen vertellen op welke andere steunmaatregelen en bestaanszekerheidsregelingen ze een beroep kunnen doen”.

“Net als andere gemeenten in Nederland krijgt Harderwijk, geld van het rijk om mensen met energiearmoede te helpen. Hoe we dat geld gaan besteden weten we nog niet precies. Daarvoor kijken we ook naar hoe andere gemeenten dat doen”. De mensen die in eerste instantie hulp krijgen aangeboden door een klusteam, krijgen daarover van de gemeente eerst nog een brief.

Om een beeld te krijgen van de stijgende woonlasten geeft geldwethouder Mazier in de nieuwe begroting een rekenvoorbeeld: voor een Harderwijkse woning met precies de gemiddelde woningwaarde van 331 duizend euro stijgt de OZB – dus de onroerend zaakbelasting – bijvoorbeeld van 297 dit jaar naar 304 euro volgend jaar. De afvalstoffenheffing gaat van 260 euro nu naar 277 volgend jaar en de rioolheffing gaat volgend jaar drie euro omhoog: van 144 naar 147 euro. Opgeteld betaalt onze woningeigenaar dit jaar 672 euro en volgend jaar 716 euro. Zonder die twaalf euro zou er 728 euro op tafel moeten komen.

Voor dat geld, wat veel mensen ook wel de gemeentelijke belastingen noemen , regelt de gemeente Harderwijk voor haar inwoners allerlei voorzieningen, zoals wegen, groen, maar ook mooie havens en een boulevard, sportzalen en zelfs een mooi nieuw zwembad, al is dat nog niet af. “Harderwijk kent een heel hoog voorzieningenniveau”, meldt Mazier trots. “De prijs-kwaliteitsverhouding is hier giga hoog. Maar om dat allemaal te kunnen blijven doen, moeten de tarieven dus wel kostendekkend worden, want anders hou je dat als gemeente niet lang vol. Dan moet je gaan snijden in de voorzieningen. We hebben nu drie jaar de tijd om te kijken hoe we als gemeente de financiën houdbaar kunnen maken”, aldus Mazier.

Harderwijk heeft achttien miljoen euro over om vrij te kunnen besteden, zo bleek bij het opmaken van de jaarrekening over 2021. Van dat enorme bedrag gaat in elk geval twee keer vijf miljoen euro naar een woon- en een duurzaamheidsfonds, zo hebben B en W al eerder aan de gemeenteraad beloofd. En hoewel de extreem gestegen energieprijzen nog niet in de begrotingscijfers zijn verwerkt, wordt daar toch al een beetje rekening mee gehouden: er wordt 4,2 miljoen euro apart gehouden om straks de sterk gestegen energierekeningen van gemeentelijke gebouwen nog mee te kunnen betalen.

Dan moet gedacht worden aan onder andere een aantal matig geïsoleerde gymzalen. En aan het nieuwe zwembad, dat weliswaar goed wordt geïsoleerd, maar waarvoor de energieopwekking om zwembad en zwemwater te verwarmen nog niet is gerealiseerd. B en W willen daarvoor onder andere zonnepanelen plaatsen boven de parkeerterreinen bij de Sypel.  Als de raad zo’n zonnecarportpark op  ook een goed idee vindt, tenminste. Zij krijgt het voorstel hiertoe nog dit jaar voorgelegd, zo hoopt Mazier. Als de raad ermee instemt, kan het zonnecarportpark in 2024 in gebruik worden genomen.

Nog eens 2,5 miljoen houdt de gemeente ook apart voor ‘incidentele aanvragen’, zoals de gemeente die elk jaar weer binnenkrijgt. En het laatste beetje van die vrij besteedbare achttien miljoen gaat dus naar alle huiseigenaren in de vorm van die korting van twaalf euro.

Voor veel Harderwijkers zijn bovenstaande cijfers wel fijn om te weten, al bevat de gemeentebegroting vele duizenden getallen, die telkens met duizend vermenigvuldigd moeten worden om te zien hoeveel geld er binnenkomt en hoeveel geld er door de gemeente uitgegeven wordt. En waaraan. Voor het merendeel zijn dat inkomsten en uitgaven zoals de gemeente die elk jaar doet.

De nieuwe plannen die het college van B en W wil realiseren, worden eerst pas over een week of twee bekendgemaakt in het nieuwe zogeheten collegeprogramma. Daarin zal onder andere bekendgemaakt worden wat er nou precies gedaan wordt met de tien miljoen euro, verdeeld over het woon- en duurzaamheidsfonds. Tegen die tijd is ook doorgerekend wat de effecten zijn van de sterk gestegen energieprijzen en in hoeverre die ‘gedempt’ worden door de rijksoverheid.

Veel zorgen over de gemeentelijke financiën voor de komende vier jaar maakt wethouder Mazier zich nu nog niet. “Dat komt pas na 2026, wanneer er ook een herijking komt van het Gemeentefonds. Voor dat jaar en de jaren erna moet nog wel wat gebeuren. Ik zie het daarom als opdracht om voorlopig nog wel scherp aan de wind te blijven varen”.