Dokken voor elke keer dat je jouw grijze kliko aan de straat zet

Door Harry Schipper – De raad moet er nog een klap op geven, maar per 1 januari is het zover: per keer dat je de grijze kliko aan de straat zet, of in de binnenstad en bij flats en appartementgebouwen een afvalzak in de ondergrondse container gooit, tikt de gemeente een bedrag af.

Op deze wijze wil de gemeente inwoners stimuleren om ernst te maken met het beter scheiden van afvalstoffen en onze huidige gemiddelde ‘jaarproductie’ van 200 kilo restafval (waarvan 50 kilo PMD: plastic, blik en drankkartons) per inwoner in vijf jaar tijd omlaag te brengen naar dertig kilo.

Over duurzaamheid en circulariteit praten iedereen graag. Mooie woorden die we ook van Harderwijkse politici al bijna vijf jaar horen. Maar op wat oproepen na om beter afval te scheiden veranderde er niets. Bij de gemeente niet, maar ook niet in het gedrag van een overgroot deel van de inwoners van Harderwijk en Hierden. De hoeveelheid restafval is per huishouden nauwelijks afgenomen. Toch begint de tijd te dringen, al was het maar omdat de rijksoverheid van plan is om de belasting op het verbranden van restafval de komende jaren flink op te schroeven. Dan maar een financiële prikkel stelt het college van B en W nu aan de raad voor. 

Want het kan makkelijk veel beter: nog altijd belandt zo’n veertig procent groente-, fruit- en tuinafval bij het restafval. En een vijfde deel  van al het papier komt in de grijze kliko terecht. Wie dus z’n glas, papier en GFT goed scheidt, hoeft dus minder vaak de grijze container aan de straat te zetten en is volgend jaar dus goedkoper uit dan wie het vertikt om z’n afval goed te scheiden.

B en W stellen voor dit principe van ‘de vervuiler betaalt’ door te voeren. Dat komt erop neer dat er naast een vast bedrag (vastrecht-tarief) dat voor elk huishouden hetzelfde is, ook een variabele heffing komt. Per keer dat de restafvalcontainer aan de straat wordt gezet (en geleegd) wordt een bedrag extra in rekening gebracht.

Voor het nieuwe afvalbeleid lijkt draagvlak te zijn. Driekwart van de inwoners die de enquête hierover invulden op via het online ‘Stadsgesprek’ op de gemeentelijke website, is voorstander van zo’n tariefsysteem waarbij milieubewuste inwoners goedkoper uit zijn dan wie er nonchalant over blijft doen. 

Ook de mensen in de binnenstad, in flats en appartementgebouwen gaan meedoen aan het nieuwe afvalsysteem. Zij krijgen op korte afstand van hun woningen ook kleine verzamelcontainers voor GFT en oud papier, zodat ze minder vaak een plastic zak met restafval in de ondergrondse containers hoeven te gooien. Want voor deze inwoners telt straks het aantal zakken. 

Wethouder Bert van Bijsteren is enthousiast over de aanpak: “De gemeente Harderwijk wil op het gebied van duurzaamheid grote stappen zetten. Het nieuwe afvalbeleid levert daaraan een belangrijke bijdrage. Het verminderen en het beter scheiden van afval is een belangrijke basis voor de toekomstige circulaire economie.” 

Om inwoners te adviseren, te helpen en te stimuleren, willen van Bijsteren en de andere leden van B en W ook een afvalcoach aanstellen. Er komt ook nog een nieuwe voorlichtingscampagne. 

De nieuwe verzamelcontainers gaan drie ton kosten. Een afvalcoach kost per jaar zo’n vijftig mille, dus een kwart miljoen in vier jaar. De communicatiestrategie kost ook nog eens vijftig mille. De gemeente gaat nog verder nadenken om ook de inzameling van afval te verduurzamen door bijvoorbeeld elektrische vuilniswagens te eisen (of vuilniswagens die op waterstof rijden).