Wie helpt er mee peuken rapen in jouw buurt?

Door Harry Schipper – Aankomende zaterdag 5 juli 2025 is het in de hele wereld No Butts Day 2025, in Nederland ook wel bekend als Plastic PeukMeuk.

In het hele land komen opruimhelden én milieubewuste vrijwilligers zaterdag zichtbaar in actie om peuken te rapen, óók op een aantal plekken in Harderwijk

In Nederland wordt PeukMeuk wordt al sinds 2019 georganiseerd door het Plastic Peuken Collectief, met ‘Peukenmeisje’ Bernadette Hakken als boegbeeld. Vorig jaar stond de teller op meer dan een half miljoen geraapte peuken in één uur tijd, zo meldde het collectief toen.

In Harderwijk is Yvonne Klein Rouweler kartrekker van de lokale versie van No Butts Day. Zij gaat zaterdagochtend vanaf half negen tot een uurtje of elf peuken rapen in en om het Harderwijkse NS-station. En ook in en om het winkelcentrum Stadsdennen en bij wijkcentrum De Kiekmure probeert een aantal vrijwilligers om daar de stoepen en parkeerplekken peukenvrij te krijgen. Hier wordt het voortouw genomen door bestuursleden van de Stichting De Groene Mantelzorger. En ook bij winkelcentrum Tweelingstad is naar verluidt een groep vrijwilligers in de zaterdagochtenduren actief met peuken rapen.

“En dat is hard nodig”, stelt Yvonne Klein Rouweler. Zij was jarenlang actief als raadslid voor GroenLinks in Harderwijk. Nog altijd zet ze zich met haar praktijk in voor gezondheid en een gezonde leefomgeving. “In Nederland worden elk jaar zo’n tien miljard sigaretten verkocht. Daarvan belandt naar schatting tweederde niet in de asbak, maar op straat, in de natuur of in het water: iedere dag opnieuw een nieuwe vrachtwagenlading vol!”

Sigarettenfilters mogen dan wel klein zijn, “maar ze zijn absoluut niet onschuldig! Ze zijn gemaakt van celluloseacetaat, een kunststof die uit elkaar valt in vervuilende microplastics, die niet tot nauwelijks biologisch afbreekbaar zijn. Er zitten enorme hoeveelheden toxische stoffen in die het bodemleven en, het oppervlaktewater verstoren. Uit onderzoek blijkt dat één enkele peuk tot wel duizend liter water kan verontreinigen”.

“Op het Harderwijkse NS-station staan niet overal prullenbakken om ze in te gooien. Maar die moeite nemen rokers vaak niet eens. Ze gooien hun peuken gewoon achteloos op straat of op de perrons. Een slechte zaak voor het imago van onze stad, want voor toeristen die onze stad willen bezoeken en per trein komen is het treinstation natuurlijk hét visitekaartje voor Harderwijk. Dan wil je toch dat dat er netjes en schoon uitziet?”

Klein Rouweler hoopt dat perrons en openbare ruimte waar geen peuken meer liggen, niet langer uitnodigen om ze zomaar nog op straat te laten vallen. “Een vieze ruimte nodigt eenvoudigweg eerder uit dat te doen, dan wanneer het netjes en schoon is.” Meer afvalbakken kunnen volgens haar eraan bijdragen om gedrag als het weggooien van afval en peuken tegen te gaan.

De 58-jarige Harderwijkse hoopt dat veel Harderwijkers en Hierdenaren zich zaterdagmorgen bij haar aansluiten. “Dat hoeft niet per sé op het NS-station hoor, al ben je daar uiteraard zéér welkom. Je kunt ook naar een van de winkelcentra gaan en je daar aansluiten. Neem zelf een zakje en bijvoorbeeld huishoudhandschoenen mee. Je mag uiteraard ook gewoon met wat buren of vrienden aan de slag met peuken rapen in bijvoorbeeld je eigen straat of bij een kinderspeelplek.”