Door Harry Schipper – Met de ‘Toekomsttuin’ kiezen Harderwijkse hulpverleners – en ook hun collega’s in de zes andere Noord-Veluwse gemeenten voor een vernieuwende aanpak binnen de kind- en gezinsbescherming.
De gezinnen, hun directe netwerk, ervaringsdeskundigen en professionals bij onder andere Veilig Thuis en de Raad voor de Kinderbescherming en andere lokale teams zoals het CJG, het Centrum voor Jeugd en Gezin werken samen in een Toekomstteam. Het gezamenlijke doel is dat zowel kinderen als volwassenen in een gezin blijvend en veilig kunnen leven. Ook wanneer er nare dingen spelen, zoals huiselijk geweld, verslaving, schulden of psychische problemen.Die ‘gezinsgerichte aanpak’ – met dus de naam Toekomsttuin - is vooral gericht op het beter en sneller helpen en ondersteunen van huishoudens, waarbinnen meerdere en vaak ingewikkelde problemen spelen
Het aantal huishoudens in Harderwijk kampt met zogeheten meervoudige problematiek is beperkt, geeft wethouder Marcel Companjen aan. “Maar wat wij in beeld hebben is het topje van de ijsberg”. Hij legt uit dat hulpverleners in het verleden zich vaak apart richten op het gezinslid dat problemen had, waardoor situaties ontstonden waarbij er diverse hulpverleners over de vloer kwamen.
De Toekomsttuin voorkomt dat. En ook dat gezinnen van (hulp)loket naar loket moeten. Alle betrokkenen werken samen in één plan, waardoor versnippering van hulp wordt tegengegaan. Dus niet alleen het kind, maar het hele huishouden. Daarbij wordt gekeken naar wat goed gaat, wat niet en water voor nodig is om het huis beter te maken. Er is één vaste contactpersoon, die zorg draagt voor de voortgang, opvolging en afstemming tussen professionals. En niet alleen professionals: ook familieleden, vrienden en buurtgenoten worden actief betrokken bij het gezin om duurzame steun te bieden.
Omdat het allemaal gaat om maatwerk en er nog veel ervaring mee moet worden opgedaan, kan de Toekomsttuin het beste ook gezien worden als een proeftuin, waarin ervaringen voortdurend worden geëvalueerd en gebruikt om beleid en praktijk te verbeteren.
De Toekomsttuin moet zo een antwoord vormen op waar het nogal eens mis ging in de traditionele jeugdbescherming, waar gezinnen met meervoudige problemen vaak tussen wal en schip vielen.
De Toekomsttuin die nu van start gaat op de Noord-Veluwe is niet de enige: zo zijn er in Gelderland voor vrijwel alle Gelderse jeugdhulpregio’s gefaseerd al meer Toekomsttuinen opgezet als proeftuinen die zich specifiek richten op huishoudens waar veel aan de hand is en daar snel hulp kunnen bieden. Denk aan huiselijk geweld, armoede, psychische problemen en opvoedingsvraagstukken.
Voor de professionals, deels met elkaar verbonden in RET’s, Regionale Expert Teams, betekent de vervlechting met de Toekomsttuin dat er duidelijkere werkafspraken moeten worden gemaakt en werkprocessen moeten worden aangepast. Om dit te bereiken moeten ze dus met regelmatig ‘multidisciplinair’ overleggen. De gemeente Harderwijk stelt hiervoor voor volgend jaar een bedrag van 51 duizend euro beschikbaar.
