Terug naar de sfeer van de Gouden Eeuw? Column

Wekelijkse column van Theo Bakker (Pressbaker)

Afgelopen week riep onze minister-president tijdens een debat vanwege Sail 2015, dat Nederland terug zou moeten naar de sfeer van de Gouden Eeuw. Het lijkt een beetje op een uitspraak van een andere minister-president die ooit stelde dat de we de VOC mentaliteit weer zouden moeten hervinden. Dat klinkt ook wel flink natuurlijk. Het kleine Nederland als heerser van de wereld en de wereldzeeën. Maar, was het ook zo mooi?
 
Het is natuurlijk prachtig om tijdens een weekend met prachtig zomerweer de tall-ships de haven van Amsterdam binnen te zien varen, maar was het ook zo mooi om met een bemanning van vijftig tot honderd mensen een jaar op zee te zitten. Geen vers voedsel, geen fris water, weinig ruimte en geen dokter aan boord. Ook geen vrouwen trouwens, want een vrouw en een klip, zijn een ramp voor een schip! En dan speelbal van de elementen en overgeleverd aan de willekeur van de kapitein. Is dat mooi? Als je aanmonsterde was het maar de vraag of je ooit terug zou keren en besmettelijke ziekten decimeerden de halve bemanning. Het was niet zo mooi als het nu misschien lijkt.
 
Ook de VOC mentaliteit blijkt bij nadere beschouwing een methode van geweld en terreur. De bevolking van het Indische eiland Banda kan er niet meer over mee praten. Omdat ze het monopolie van de muskaathandel ontdoken werden ze door de VOC heerser uitgemoord en verbannen. Je zult maar terug verlangen naar die tijd en die mentaliteit.....
 
Afgelopen week las ik een stukje in de krant waarin iemand verslag deed van de erbarmelijke omstandigheden waarin zijn grootouders waren opgegroeid. Bittere armoede op de zand- en veengronden in Drenthe waarin het nauwelijks mogelijk was iets te verbouwen en waar altijd te weinig te eten was voor de kinderrijke gezinnen. ‘Er was geen goede oude tijd’, meldde deze schrijver aan de lezers van de krant.
 
De uitspraken, van de minister-president (die nota bene Geschiedenis heeft gestudeerd) kunnen dus ook rustig weggezet worden naast al die andere loze uitspraken en beloften van die man. Zonder inhoud en van generlei waarde.....  

Theo Bakker