Niemand verwacht van mij dat ik op straat heb geleefd

Verhaal over stigma van psychische aandoeningen. Justin (32 jaar) heeft in het verleden te maken gehad met criminaliteit en verslavingsproblematiek.

Toen hij in 2010 voor zijn vriendin van Harderwijk naar Zeewolde verhuisde, kon hij dat verleden achter zich laten. Het ging goed totdat zijn vriendin ziek werd. Na drie jaar overleed zij aan borstkanker en stond Justin er alleen voor.

Justin was blij dat hij een nieuwe start kon maken met zijn vriendin Wendy toen zij samen naar Zeewolde verhuisden: “Ik kreeg hier nieuwe kansen. We konden een huis krijgen en ik had binnen twee dagen een nieuwe baan bij een lasbedrijf. Toen kreeg mijn vriendin te horen dat ze borstkanker had. Daar hebben we drie jaar tegen gevochten. Ze is in 2014 overleden.” Een moeilijke periode brak aan. “Je blijft met niets achter. Ik kon mijn huis niet meer betalen en ging op zoek naar een kamer. Het enige wat ik nog had was mijn nieuwe baan. Maar toen bleek dat ik mijn baan helemaal niet kon volhouden, door alles wat ik had meegemaakt. Ik was fysiek aanwezig, maar ik was niet aanwezig met mijn hoofd.’’ Justin verloor vervolgens ook zijn baan. Hij kon zijn kamer niet meer betalen en kwam terecht in de nachtopvang voor dak- en thuislozen.

Altijd blijven werken
Ondanks dat hij in de nachtopvang sliep, is hij altijd blijven werken. “De baan die ik had, heb ik niet kunnen volhouden maar ik nam daarna alles aan qua werk. Als ik werd gebeld of ik als vuilnisman wilde werken, dan ging ik achter de vuilniswagen hangen.” Hij vond het lastig om zijn werkende leven te combineren met de nachtopvang. “Ik had toen helemaal niets meer, laat staan beltegoed om even mijn werk te bellen dat ik iets later kom.” Veel medebewoners in de nachtopvang kampten met verslavingen en Justin viel door zijn situatie in combinatie met deze omgeving weer terug in zijn oude drugsgebruik. Ook was het lastig vanuit een zelfstandige situatie onder de strenge regels van de opvang te leven. “Je kan ‘s avonds naar binnen en slapen voor een paar euro, maar ‘s ochtends om acht uur werd je de deur weer uitgezet. Justin heeft wel begrip voor de regels. “Ik had deze situatie liever niet natuurlijk, maar ik werd er wel mee geholpen.”

De juiste bel
“Uiteindelijk kwam ik erachter dat ik aan mijzelf moest gaan werken. Ik ging maar door terwijl het niet goed met mij ging. Ik ben toen hulp gaan zoeken. Ik had altijd al hulp van maatschappelijk werk, maar ik had nooit aan de juiste bel getrokken.” Toen kwam Justin terecht bij Tactus verslavingszorg. Hij vertelt enthousiast over zijn hulpverleners Sandra en Leonard die hem ondersteunde bij zijn strijd om de drugsverslaving opnieuw onder controle te krijgen en er voor zorgden dat hij mee kon doen met het project Housing First. “Twee keer per jaar komt er een huis beschikbaar voor mensen zoals ik die tussen wal en schip vallen. Iemand die in de opvang heeft gezeten maar wel werkende is. Ik ben ervan overtuigd dat alles begint bij een eigen huis. Vanuit die basis kun je verder bouwen.” De eerste woning die Justin kreeg toegewezen ging helaas niet door, maar een paar weken later kreeg hij opnieuw een huis aangeboden: “Ik was zo blij. Die mensen die er hadden gewoond, hadden nooit binnen schoenen aan gehad. De plinten zaten vast en er was nog nooit binnen gerookt. Het was helemaal spic en span. De woning had zelfs mijn kleurtje laminaat.” Nu woont hij er alweer anderhalf jaar en sindsdien gaat het erg goed met Justin.

De Drijvende Ambachtsschool
Met hulp van de gemeente kwam hij terecht bij de Drijvende Ambachtsschool, waar hij tot op de dag van vandaag nog steeds werkt. Hij vertelt enthousiast: “Ik werk mijn hele leven al in de techniek, maar ik wilde ook met mensen werken. Nu doe ik het allebei. De Drijvende Ambachtsschool is voor mensen die arbeidstoeleiding nodig hebben, maar ook voor  mensen met een taakstraf en jongeren die begeleid wonen. We knappen bootjes op, we onderhouden eilandjes, nemen liggeld aan en bouwen steigerhouten meubels.’’ Justin werkt er nu alweer vier jaar en heeft sinds de Drijvende Ambachtsschool het gevoel dat hij op zijn plek zit: “De Drijvende Ambachtsschool is precies wat ik nodig had, het is zo leuk. Ik haal er veel positiviteit uit en ik herken veel van mijzelf in die jongens. Elke dag heb ik een planning voor mijzelf en elke dag kom ik kapot thuis.” 

Eigen douche
Mensen verwachtten bij hem nooit dat hij op straat stond: ‘’Ik was zwerver en de mensen om mij heen dachten dat ik hoogopgeleid was en goed verdiende. Ik zorgde namelijk altijd dat ik er representatief uitzag en heb altijd een goede persoonlijke verzorging gehad. Ik had ook met halve liters in het park kunnen zitten. Dan gaan mensen je wel raar aankijken. Ik sliep dan wel onder een viaduct maar ik zorgde dat mijn batterij was opgeladen en dat ik kon douchen ‘s ochtends bij het havenkantoor. Maar nu sta ik lekker onder mijn eigen douche.” 

Stoppen of doorgaan
Justin heeft lang zijn emoties weggestopt: “Ik ben lang bezig geweest om te overleven, ik heb geen tijd gehad om te rouwen en dat is niet goed. Schaam je vooral niet om hulp te vragen,” adviseert hij. Het gaat nu erg goed. Gemiddeld één keer per maand gaat hij naar Tactus als extra steuntje in de rug. Binnenkort begint hij aan een cursus persoonsbegeleiding. Justin denkt dat al die jaren van ellende vast ergens goed voor zijn geweest, maar hij vindt dat mensen wel het heft in eigen handen moeten nemen. “Er zijn twee opties: stoppen of doorgaan. Ik koos voor het laatste. Wat is gebeurd, daar doe je niks meer aan. Morgen is belangrijk.” 

Over Housing First
Housing First is een vorm van wonen met ambulante begeleiding en bedoeld voor dakloze mensen met meervoudige problemen. De toewijzing van een woning is de start van een nieuw traject met nieuwe kansen.  Er is vaak sprake van meervoudige, complexe problematiek.

(Bron: Gemeente Harderwijk)