Gerrit Rekers (58) uit Vierhouten is al bijna 30 jaar actief als natuurgids en fotograaf. De komende tijd zal hij regelmatig voor Harderwijkse Zaken over gebeurtenissen in de natuur schrijven.
"Ik ga de komende tijd zeker wel eens aandacht geven aan de Hierdense Beek, maar ik trap af met het natuurverschijnsel 'ijshaar of ijsbaard'. Iets wat het einde van deze week bijna zeker ook rondom de beek te zien moet zijn".Rekers: "Ik fotografeer en gids bijna uitsluitend op de Noord-Veluwe, zoals de omgeving van mijn woonplaats Vierhouten, het Kroondomein, waar ik veel fiets en wandel. Ik kom ook veel in de omgeving van de Leuvenumse Bos waar ik de Hierdense Beek al heel wat jaren volg".
IJshaar of ijsbaard
Ik verbaas mij er telkens weer over dat als het vriest er altijd wel een spectaculair verhaal in het nieuws komt over een zeldzaam iets, genaamd ijshaar. IJshaar is eigenlijk totaal niet zeldzaam en komt steeds meer voor. Dit komt doordat er steeds meer dood hout in de bossen is te vinden.
Tijdens mijn tochten door het bos laat ik ijshaar zien als het er is. Ik trek dan een stukje van het ijshaar af en vervolgens vraag ik aan de deelnemers of zij weten wat voor een paddenstoel dit is. Na eerst verbaast gekeken te hebben dat de gids zomaar een stuk van een paddenstoel afbreekt, staan de deelnemers later nog vreemder te kijken als het in mijn hand wegsmelt.
Hoewel de meeste mensen denken dat ijshaar een paddenstoel is, is dat het niet. Maar wat is ijshaar dan? IJshaar ontstaat door een afbraak proces van schimmels, sommigen zeggen ook wel dat het de stofwisseling van de schimmel is, het gaat dan altijd om winter actieve schimmels. Mocht er de komende dagen regen vallen en het aan het eind van de week kouder worden, dan is de kans zeer groot om het ijshaar in vooral beukenbossen waar te nemen.
Voor ijshaar is een hoge luchtvochtigheid nodig zodat het vocht wat ontstaat bij de stofwisseling door zeer kleine openingen in het dode hout naar buiten wordt geperst, mede door de aanwezigheid van een heel klein beetje koolzuur, als het dan meer een paar tiende tot -5 is en een hoge luchtvochtigheid kun je er zomaar honderden in de beukenbossen rondom de Hierdensebeek tegenkomen
Mocht het onder de -5 komen dan stopt de stofwisseling van de schimmel en is het snel gebeurt met het ijshaar.
Afgelopen zaterdag, 9 januari, kwam ik in de omgeving van de Hoge duivel bij Elspeet veel ijshaar tegen, wat ik vooral bijzonder vond was de afmeting van het ijshaar op de foto, zeker 1,5 meter in lang. Ik kan mij niet heugen ooit zoiets gezien te hebben, wat de oorzaak hier van is daar kan ik alleen maar naar gissen, op internet kan ik er niets over vinden. Het zou kunnen dat de omstandigheden ideaal waren, wat mij meer een verklaring lijkt is dat er nu zoveel dood hout voorradig is de schimmels ouder en groter worden en daardoor ook meer ijshaar kunnen produceren.
(Foto's Gerrit Rekers)
Mocht u wat meer foto’s willen zien kijk dan eens op onze foto site, https://natuur-hoek.smugmug.com/