Harderwijk herdacht weggevoerde Joden

Harderwijk herdacht maandag 25 januari de Joodse stadgenoten die in 1943 zijn weggevoerd en nooit zijn teruggekeerd. 

Dit gebeurde gezien de beperkte ruimte met een plechtigheid voor genodigden in de Oude Synagoge. Uitgenodigd waren nabestaanden, buren en vrienden van de weggevoerde Harderwijkse Joden. 

Van elk van de omgekomen mensen werd de naam en iets persoonlijks gememoreerd. Voorts sprak rabbijn Lody van de Kamp het kaddiesj uit, het gebed voor de doden. De herdenking is financieel mogelijk gemaakt door een aantal kerken in Harderwijk.

Een paar eeuwen lang heeft er een Joodse gemeenschap in Harderwijk geleefd. De synagoge en de Joodse begraafplaats zijn daarvan sprekende getuigen. Vanaf het begin van de 20e eeuw nam hun aantal af, zodat nog vóór de oorlog de synagoge verkocht moest worden. In 1943 zijn 21 overgebleven Joden (een klein aantal was ondergedoken) weggevoerd naar vernietigingskampen. Ze woonden te midden van ons, Harderwijk heeft hen niet kunnen beschermen tegen de nazi-vijand. Niemand is teruggekeerd.

Internationaal is de herdenking op 27 januari, de dag waarop het meest beruchte concentratiekamp Auschwitz werd bevrijd. In Amsterdam gebeurt dat op de zondag het dichtst bij die datum, in Harderwijk organiseert het Comité Herdenking Joodse Harderwijkers de bijeenkomst jaarlijks op de voorafgaande maandag. Het is belangrijk om het gruwelijke dat de Joodse gemeenschap is aangedaan, niet te vergeten. Holocaust betekent offer, Joden gebruiken liever het woord Sjoa, dat vernietiging betekent. De overlevende Joden, maar ook de kinderen en kleinkinderen voelen dikwijls nog dagelijks de invloed die de uitroeiing van zovelen van hen getroffen heeft.

Na afloop bezochten de genodigden de Herinneringswand over de Joodse gemeenschap op de eerste verdieping van de synagoge. Hier zijn foto’s, voorwerpen en verhalen over de vroegere Joden van Harderwijk te zien, en boeken over hun leven. Deze herinneringswand is voor elke belangstellende te bezoeken tijdens de openingsuren van inloophuis De Oude Synagoge aan Jodenkerksteeg 1, tel. 0341 429641.