Ouders Morgen College leren hoe te communiceren met pubers

‘Geef niet op. Wat je zegt is belangrijk en doet er toe.’ Het belangrijkste advies van Katja Blok, tijdens de Inspiratieavond voor ouders, woensdagavond 29 november. Blok werkt voor de organisatie How2talk2. Zij gaf op het Morgen College een presentatie aan ouders, over effectief communiceren met pubers. 

“Als kinderen het gevoel hebben er niet meer toe te doen thuis, als ouders de hoop hebben opgegeven, zoeken ze vrienden op en delen ze hun problemen daar.

Het is goed dat ze vrienden hebben en hun verhaal kwijt kunnen, maar leeftijdsgenoten, mede-pubers, kunnen geen volwassen advies geven, coachen of begeleiden. Dus geef ze niet op, hoe moeilijk het soms ook kan zijn. Want wat je zegt, is belangrijk voor je kind. Jij doet er toe.”

Pubers kunnen er, uitzonderingen daar gelaten, niets aan doen. Hun brein is zich aan het ontwikkelen en dan met name het emotionele gedeelte. “Dat betekent dat pubers vooral veel voelen, alles is emotie. En wat doen wij als ouders? We spelen in op de ratio. ‘Nee joh, dat kun je best’, als een kind aangeeft bang te zijn een toets niet te halen. Dat is niet handig, want daar kunnen pubers gewoon even niet zoveel mee.”

Wat we dan wel moeten doen?

“Luisteren, erkennen, het gevoel benoemen en het verlangen verwoorden. ‘Ik snap dat je baalt, wat had je graag gewild dat het feest op een andere dag was, zodat jij ook kon gaan.’ Het is namelijk niet onze taak om ervoor te zorgen dat onze kinderen zich altijd goed voelen. We moeten ze leren met die gevoelens goed om te gaan. Dan groeien ze op tot evenwichtige volwassen mensen.” Daarbij is het belangrijk dat de zelfstandigheid aangemoedigd wordt. “En dan gaan er dingen fout. Er worden onvoldoendes gehaald, er gaat gedronken worden, er raakt geld kwijt en er valt een telefoon, maar doe je het niet, dan leert een kind nooit.”

En als er dan iets fout gaat?

“Zeg dan niet, ‘zie je wel’. Maar wijs je kind op wat het ze oplevert als ze de dingen goed doen. ‘Wat fijn dat je om vijf voor tien al thuis was. Je laat zien dat ik je kan vertrouwen’.” In de puberleeftijd ben je als ouder niet zozeer aan het opvoeden, maar aan het begeleiden. En daarbij moet je je eigen gevoel soms even aan de kant zetten. “Het helpt om die persoonlijke angel er uit te halen. Je trekt het je daardoor minder aan en je kunt beter zien wat er gebeurt. Die enorme troep op hun kamer is er niet om jou te stangen, het is een afspiegeling van de chaos in hun hoofd. Net zoals het bij jou thuis niet altijd op orde is als jij slecht in je vel zit.”

De belangrijkste les?

Niet beschuldigen, dreigen, bevelen, preken, in de slachtofferrol gaan zitten of bekritiseren. En ook niet je eigen irritatie laten meespelen. ‘Zit ‘ie alweer te Netflixen. Is er dan geen huiswerk?’ Kruip er gezellig even naast. “Juist als je het idee hebt dat je streng moet optreden, inzetten op de relatie. Kinderen volgen de mensen met wie ze een relatie hebben. Spreek ze uit liefde aan op het willen hebben van die verbinding. ‘Ik begrijp dat je liever bij je vrienden bent nu, maar ik mis je en ik wil graag samen iets doen’.”