Geen zwarte pieten meer in ‘Sinterklaashoofdstad van Nederland’

Door Harry Schipper – Sinterklaasvieringen in Harderwijk kunnen, nee moeten het voortaan stellen met pieten die zijn ontdaan van stereotyperende en discriminerende kenmerken.
 

De gemeenteraad wil dat de gemeente openlijk stelling neemt in de zwarte pieten-kwestie en ervoor zorgt dat iedereen zich in Harderwijk thuis voelt: ook alle kinderen die zich tot dusver tijdens sinterklaasvieringen gekwetst of buitengesloten voelden.

“Harderwijk wil een inclusieve samenleving zijn, waarin iedereen zichtbaar zichzelf kan zijn. Het sinterklaasfeest is een feest voor iedereen. Het is niet langer te ontkennen dat mensen zich gekwetst voelen. Laten we oog hebben voor elkaar”, riep D66-raadslid Ank Buurman-Kuiper gisteravond op tijdens de laatste raadsvergadering voor het politieke zomerreces. Zij diende daarom samen met de fracties van PvdA, GroenLinks en Harderwijk Anders een motie in. Daarin wordt de burgemeester gevraagd om nog deze zomer hierover in gesprek te gaan met de organisatoren van sinterklaasvieringen, zoals de Stichting Vrienden van Sinterklaas Harderwijk.

De traditionele zwarte piet met rode lippen en vaak ook kroeshaar past anno 2020 niet meer bij sinterklaasvieringen, vinden de fracties, die bij hun oproep steun kregen van de VVD.

De Harderwijkse gemeenteraad wil dat de burgemeester nog deze zomer een dialoog aangaat met de huidige organiserende partijen van de lokale intocht en sinterklaasfestiviteiten. Ook groepen bewoners zouden eraan mee mogen doen. Samen moeten ze bedenken hoe de intocht en andere sinterklaasvieringen gehouden kunnen worden zonder pieten ‘met stereotype kenmerken’.

Burgemeester Harm Jan van Schaik had direct nadat hij lucht kreeg van de motie gisteren al een gesprek gehad met enkele bestuursleden van de Stichting Vrienden van Sinterklaas Harderwijk. Die wilden aanvankelijk niets horen van het afschaffen van de zwarte pieten, zo vertelde Buurman die daarvoor ook al met hen had gesproken. Volgens haar dreigden de bestuursleden zelfs met opstappen, als het zover zou komen. Van Schaik vertelde de raadsleden dat de bestuursleden zich inderdaad gekrenkt voelden door de motie. Maar hij zei ook dat het bestuur open staat voor dialoog: “We gaan kijken hoe we samen tot een oplossing kunnen komen”.

Om druk uit te oefenen op de aanvankelijk nog starre houding van het stichtingsbestuur in de zwarte pieten-kwestie kreeg het college van B en W het verzoek van de raad om niet alleen openlijk stelling te nemen in de zwarte pieten-kwestie, maar ook om alleen nog maar aan de intocht en andere sinterklaasfestiviteiten deel te nemen als de pieten zijn ontdaan van stereotype kenmerken. Burgemeester Van Schaik ontraadde dit onderdeel van de motie, ‘omdat het een hypotheek legt op nog te voeren dialoog’. In de discussie daarop in de raad bleken meer raadsfracties moeite te hebben met dit onderdeel. Vooral de VVD-fractie worstelde ermee, omdat de partij geen voorstander is van het vanuit de overheid opleggen van standpunten. Maar nadat Buurman vertelde dat in het laatste gesprek dat zij op 13 juni voerde de sinterklaasorganisatoren ‘niet bereid waren om te veranderen’ ging de fractie alsnog overstag.

De andere raadsfracties vonden wel dat de dreiging om als gemeente niet meer mee te doen aan de intocht te weinig ruimte bood voor dialoog. ChristenUnie-raadslid Mirjam Driest-Wijnholds was het verder eens met de motie: “Het kinderfeest is zo geen fijn feest. Maar de overheid moet niet gaan dicteren hoe een volksfeest vormgegeven wordt. Wij vinden af daarom  de dialoog belangrijk”. Raadslid Bert Holleman van Gemeentebelang stak anders in: “Als kinderen zich gekwetst voelen, hoeven ze toch niet te komen. Ze kunnen toch wegblijven?”, meende hij. Holleman haalde zich daarmee de verontwaardiging op de hals van Buurman. “Heb ik dit goed gehoord?”, vroeg ze zich af. Holleman antwoordde dat hij er kinderen nooit over had gehoord. Waarop Buurman vinnig reageerde: “Dus als u ze niet hoort, bestaat het probleem niet? Wat wij willen is onze kinderen meegeven dat wij in Harderwijk omzien naar elkaar!”

Het CDA was ook tegen het opvoeren van de druk en kwam daarom met een gelijke motie waarin de burgemeester tot de sinterklaasviering van volgend jaar tijd krijgt om er met de betrokken organisaties uit te komen. Die motie werd weliswaar gesteund door Gemeentebelang, ChristenUnie en SGP, maar niet van de andere partijen en dus verworpen.