‘Fantastisch echt’: beelden en tekeningen van Paul de Reus in Stadsmuseum Harderwijk

Van 29 april tot 2 september 2018 is in Stadsmuseum Harderwijk de tentoonstelling ‘Fantastisch echt’ te zien. De tekeningen en houten beelden van Paul de Reus balanceren tussen herkenning en vervreemding. Niets is wat het lijkt...

Paul de Reus (Den Haag, 1963) volgde zijn opleiding aan Academie Minerva in Groningen en de Jan van Eyck Academie in Maastricht. Zijn werk is opgenomen in collecties van o.a. Stedelijk Museum Amsterdam, Museum Boijmans Van Beuningen Rotterdam en in bedrijfsverzamelingen van onder meer ABN AMRO en het AMC. Daarnaast staan er op verschillende plekken in Nederland beelden van De Reus in de openbare ruimte.
 
De eerste reactie op het werk van Paul de Reus is in alle gevallen herkenning. Zijn werken zijn figuratief en de voorstellingen lijken uit het leven gegrepen. Mensen, kinderen en dieren trekken voorbij in schijnbaar alledaagse situaties.

De Reus’ houten beelden hebben een grote aantrekkingskracht: ze zijn levensecht, kleurrijk en tastbaar. Bewust zonder sokkel; ze staan in ónze ruimte, in de echte wereld.  Maar na de herkenning volgt direct verwarring. Want wie langer kijkt moet constateren dat de situatie helemaal niet zo vanzelfsprekend is als deze lijkt.  Waar loopt dat jonge meisje in haar vrolijke zomerjurkje zo vastberaden naar toe, met een enorme moker op haar schouder? Die jongen weggedoken in zijn capuchon, wat voert hij eigenlijk in zijn schild?  En een bed dat leeg lijkt, herinnert ons toch aan de mensen die er in lagen. En wat ze er wellicht deden. Het is de kracht van suggestie. Paul de Reus is er een meester in. Bij het ervaren van zijn beelden speelt formaat een belangrijke rol: een levensgrote figuur voelt gelijkwaardig, terwijl een kolossaal beeld ontzag inboezemt en een mini-mensje juist vertedering oproept.  Of dat terecht is, is echter de vraag.

Ook in de potloodtekeningen slaat herkenning al snel om in vervreemding, en soms zelfs in verontrusting of ongemak. Weet die goochelaar wel dat je een juffrouw niet in de lengte maar in de breedte moet doorzagen? En ligt kat Boris eigenlijk wel te genieten van de zon die door de ramen valt…?
 
Wie op een eenduidig antwoord hoopt, komt bedrogen uit. De voorstellingen van Paul de Reus zijn bewust gelaagd, en op vele manieren te interpreteren. Iedere beschouwer zal zijn eigen associaties en herinneringen verbinden aan wat hij ziet. Ook actuele gebeurtenissen en maatschappelijke veranderingen kunnen de interpretatie van de werken kleuren. En dat is precies waar het de kunstenaar om te doen is: er moet ruimte zijn voor verbeelding.